فایل شماره 8924

ارسال شده در 6 تیر 1401 توسط نویسنده محمدی در بدون موضوع

احساس می کنم با پیامک بطور دائم دوستان و خانواده ام همیشه در کنار و همراهم هستند.

۴۲ ۱۴٫۶%

۵۷ ۱۹٫۸%

۱۰۲ ۳۵٫۴%

۶۴ ۲۲٫۲%

۲۳ ۸%

۲۸۸

نظارت و کنترل
در فضای شبکه ای ، امکان گسترش جنبه های هویتی فرد فراهم آمده است و امکان بازتعریف و بازسازی آن نیز فزونی می گیرد. به همین ترتیب تاثیر تلفن همراه در هویت جمعی، عضویت در شبکه های اجتماعی جدید و گسترش روابط اجتماعی، از دیگر پیامدهای هویتی است که محققان و نظریه پردازان به آن اشاره داشته اند. در فضای اخیر ، عمیق شدن روابط جوان با گروه همسالانش از سویی، و کمرنگ شدن روابط و اثرپذیری وی از خانواده اش ، عامل مهمی است که در شکلگیری هویت جدید او موثر است.هولمه (۲۰۰۱) از گسترش جنبه های ابعاد هویتی فرد، امکان بازسازی و بازتعریف آن و شکل گیری هویت جمعی جدید در فضای شبکه ای ، که تلفن همراه پدید آورده است، یاد می کنند (منطقی (ب)، ۱۳۸۹: ۸-۴۷).
دیدگاه‌های صاحب‌نظران ارتباطی درباره رابطه میان تلفن همراه و مقوله کنترل اجتماعی مختلف است؛ برخی معتقدند یکی از کارکردهای تلفن ‌همراه در جوامع معاصر، کنترل اجتماعی،‌ به ویژه کنترل توسط خانواده است و به رغم اینکه تلفن ‌همراه، ارتباطات میان فردی را با آزادی بیشتری فراهم می‌کند، این رسانه، شکل‌گیری نوعی از کنترل اجتماعی را ممکن می‌سازد که به وسیله آن، مختصات مکان جغرافیایی و از آن مهم‌تر مکان اجتماعی فرد تعیین می شود . برای مثال، دیگر نمی‌توان برای تأخیر در تماس‌ها امکان نداشتن تماس را بهانه کرد. تحقیقی که در فنلاند بر روی استفاده نوجوانان از تلفن ‌همراه انجام پذیرفته است، نشان می‌دهد فرستندگان پیام‌های کوتاه انتظار دارند ظرف ۱۵ تا ۳۰ دقیقه پاسخی را دریافت کنند و‌ نیز پاسخ‌هایی که بعد از این مدت زمان دریافت می شوند با نوعی معذرت خواهی همراه باشند. در حقیقت تلفن ‌همراه باعث شده است تا ما در برابر کنش‌‌هایمان و افرادی که فرض می‌شود در برابر آنها مسئولیم، پاسخ‌گوتر باشیم. این موضوع سبب می‌شود که افراد به سوژه‌ای برای کنترل اجتماعی تبدیل شوند. این کنترل اجتماعی در پاره‌ای موارد، قوی‌تر از کنترل‌های اجتماعی سنتی است. زیرا، یکی از عناصر مهم کنترل اجتماعی در دسترس بودن است، و تلفن ‌همراه از همه وسایل ارتباطی دیگر، در دسترس‌بودن فرد از نظر جغرافیایی (فرد الان در کجاست؟) و از نظر اجتماعی (در کدام روابط فردی- جمعی/ خصوصی- عمومی درگیر است؟) را تشدید کرده است. تلفن‌همراه تشخیص شبکه اجتماعی که فرد درگیر آن است را امکان‌پذیر ساخته و به این طریق، آزادی در روابط اجتماعی را محدود کرده است. همچنین تلفن‌همراه در روابط خانوادگی (روابط والدین با فرزندان و به ویژه روابط زن و شوهر)، با افزایش دسترس‌پذیری و تصور تعاملاتی که کاربر تلفن‌همراه درگیر آن است،‌ به تشدید کنترل خانوادگی منجر شده است.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

از سوی دیگر عده‌ای بر این نکته تأکید می‌کنند که در فضای ارتباطاتی تلفن‌همراه، کنترل اجتماعی بر محتوای ارتباط به شدت کاهش یافته است. شواهد (محتوای پیام‌ها، نسبت فرستنده و گیرنده، زمان دریافت و ارسال پیام و …) همگی مؤید از بین رفتن محدودیت‌ها و کنترل دیگران بر ارتباطات است و این تغییرات و از بین رفتن کنترل‌ها، توجه بسیاری از جامعه‌شناسان،‌ روان‌شناسان و کارشناسان ارتباطی را به خود معطوف کرده است.
با حضور تلفن همراه با فضایی بی‌محدودیت مواجه‌ایم که محدودیت عرف و حیای ارتباطات چهره به چهره، در آن شکسته می‌شود و دنیایی از ارتباطات تازه شکل می‌گیرد و پدران و مادران بر ارتباطات کنترلی نخواهند داشت.
تلفن‌همراه از حریم خصوصی فرد در موقعیت های شلوغ و پر جمعیت که فرد میان تعداد زیادی غریبه قرار دارد دفاع می کند. همراه داشتن آن به خصوص امتیازاتی را برای زنان که تمایل ندارند در محیط های عمومی خود را تنها نشان دهند، به همراه دارد. تنها بودن از یک طرف منزلت اجتماعی زنان را پایین می آورد و از طرف دیگر، ممکن است آنها را در معرض مزاحمت مردان بیگانه قرار دهد. در چنین وضعیتی تلفن‌همراه وسیله ای بسیار سودمند تلقی می شود و این پیام را منتقل می‌کند که اگر چه من به لحاظ فیزیکی تنها هستم، اما هر لحظه در شبکه روابط اجتماعی خود قرار دارم. بسیاری از زنان معتقدند، صحبت کردن با تلفن‌همراه، حتی به صورت نمایشی، وقتی به تنهایی در جایی خلوت در حال عبور و مرور هستند، نشان می دهد آنها تنها نیستند و آن لحظات، کسی با آنها همراهی کرده و احساس ایمنی و آرامش به آنها دست می دهد و هم‌چنین باعث می‌شود که دیگران نیز تصور نکنند آنها زنان تنهایی هستند که در حال حاضر نمی‌توانند با کسی ارتباط برقرار کنند.
فاکس در پژوهش خود می‌گوید: ما در مطالعات میدانی خود متوجه شدیم، زنانی که تنها زندگی می‌کنند به طور فزاینده‌ای از تلفن‌همراه به عنوان سپر و محافظی در برابر محیط پیرامون خود استفاده می‌کنند. از مصارف دیگر موبایل برای زنان با توجه به نقش محوری آنها در خانواده، ایجاد ارتباط و در دسترس بودن آنهاست. بررسی‌ها نشان داده است که زنان به دلیل تعهد خانوادگی خود اغلب گزینه‌های محدودتری در ارتباط با بازار کار جغرافیایی در پیش رو داشته و سعی می‌کنند که محل کارشان، نزدیک خانه‌شان باشد. این امر به‌ویژه در مورد خانواده‌هایی که بچه‌های پیش‌دبستانی یا دبستانی دارند صادق است (خیرخواه و علی آبادی، ۱۳۸۸).
محسن در همین رابطه می گوید : «در جامعه ایران محدودیت زیاد است. من با یک دختر نامحرم اگر در خیابان بایستم هم پلیس گیر میدهد هم اگر آشنا ببیند برایم بد است هم برای آن دختر بد است و هم اینکه شاید آن دختر اجازه ندهد ولی پیامک خودش پنهان است کسی پیامک را نمی بیند. بقول معروف میگویند در ایران اول سخت افزار می آید بعد هم نرم افزارش نمی آید! فرهنگ موبایل هم نیامده. خیلی دخترها و پسرها را می دیدید که حیا می کردن و سالم و پاک می ماندند اما پیامک حیا لازم ندارد . تو میبینی و طرف هرچیز دلت میخواهد درآن بنویس و بفرست !» . سمیرا در این باره که خانواده ات حساسیتی بر محتوای پیامک هایت دارند می گوید : «نه ! به هیچ وجه! اصلا! هیچ حساسیتی ندارند که بخواهند چک کنند حتی فکرش (چک کردن) را هم نمی کنند که بیایند چک کنند».
روشنک در باره نظارت و کنترل خانواده نظرش بر این است که: «رابطه مان را خیلی نزدیک کرده قبلا که موبایل نبود، پیامک نبود، کسی از خانه بیرون می رفت دیگر خبری از آن نبود تا حالا یک جایی تلفن ثابتی پیدا کند اطلاع بدهد یا خودش را به خانه برساند. البته خب اعصاب ها هم کمی آرامتر بود یعنی اینقدر حساسیت روی بیرون رفتن آدمها نبود که الان کجاست کی برمیگردد دارد چه کار می کند معمولا کمی خونسردتر رفتار می کردند ولی با آمدن پیامک و موبایل چون چیزی است که همیشه در دسترسه بقیه هم این اجازه را به خودشان می دهند که در هر زمان که می خواهند پیگیرت باشند که کجایی چه کار می کنی کی بر می گردی و… البته از یک طرف من همیشه فکر می کنم، میگویم اگر آدم بچه اش را درست تربیت کرده باشد و خیلی دورادور بتواند یک کنترل نامحسوس روی بچه اش داشته باشد او دیگر دنبال چیزهای خلاف و… نمیرود ولی از یک طرف دیگر هم خودم را می گذارم جای پدر و مادرها می گویم با وضعیتی که جامعه دارد کنترل بچه خیلی مشکل است اینکه بتوانی همیشه بدانی چه کار دارد می کند. بعد هم پیامک جوریه که اگر صدای موبایل را قطع کنی دیگر پدرومادر چه می دانند پیامک ای امده؟ رفته؟ از طرف کی بوده؟ چه جوابی داده؟ اینا خیلی کنترلش سخت است بنظرم خیلی هم جالب نیست که همیشه در دسترس باشد مگر اینکه واقعا از نظر فرهنگی فکری زمینه سازی بشود».
نرگس: «خانواده ام روی محتواش حساسیتی ندارن فقط بعضی وقت ها ممکنه بگن چقدر تو پیامک داری؟!! با کی داری پیامک بازی میکنی و تموم میشه . نمی گفتن چی میدی می گفتن به کی میدی منم می گفتم به دوستام اونام دیگه چیزی نمی گفتن». محمدجواد که می گوید زمانی بود که من تا روزی هزار پیامک هم با دوست دخترهایم ردوبدل می کردم درباره نظارت خانواده اش میگوید: «می گفتیم می خندیدیم بهم تیکه مینداختیم کسی هم خبر نداشت . خانواده ام البته با پیامکهایم زیاد موافق نبودند چون من سر ناهار و شامم پیامک بازی می کردم . ۲-۳ بارم گوشیمو گرفتن که بشکونن اما من گوشیو گرفتم رفتم بیرون که یک کم آبها از آسیاب بیافتد اما بازم تو همون شرایط هم پیامک میدادم ».
علی اما جور دیگری فکر می کند . او می گوید:« من خودم زیاد به موبایل علاقه ای نداشتم پدرم منو مجبور کرد گفت دیگه بزرگ شدی لازمه الان همه دارن چرا تو نمیخواهی داشته باشی میگفتم اخه امواج داره و برای سلامتی مضره». طاهره: «نظارتی ندارن اصلا خوشم نمیاد. اونا وقتی به بچه شون اعتماد دارن دیگه نیازی نیست برن اینباکس بچه شو چک کنن ببینه چی داره». شقایق هم بر همین نظر است که: «چک نمیکنند. چون اعتماد کامل دارند حساسیتی ندارن. اما حمید در این باره توضیح می دهد: خانواده ای که بخواد اهل نگرانی باشه چه موبایل باشه چه نباشه همیشه اون نگرانی رو داره . اینکه در دسترسیم همیشه و نگرانی خانواده مون کم میشه یه بخشی هست . اما یه بخشی اش هم زیاد میشه بهرحال هرچیزی یه نیمه پری داره و یه نیمه خالی. میتونه نگرانی رو ها رو از این جهت هم بالا ببره که خب با کی در ارتباطه و این ارتباط عمقش و جهتش چطور هست و خیلی چیزهای دیگه».
آمارهای بدست آمده از پرسشنامه ها نشان از آن دارند که دسترسی به این سرویس برای بیش از ۴۲ % پاسخگویان چندان باعث نشده که ارتباطاتشان با خانواده در طول روز افزایش پیدا کند که جای بسی تامل است. ۳۵٫۲ % نیز موافقت کمی با این گویه اظهار داشته اند. تنها برای ۲۲٫۵ % از پاسخگویان بر افزایش ارتباطاتشان با خانواده تاثیر گذار بوده است. گویه بعدی موضوع را روشنتر خواهد کرد. بیش از ۵۱ % پاسخگویان اذعان داشته اند این دسترسی بمیزان زیادی باعث کاهش اطلاع خانواده شان از شبکه ارتباطی و نظارت آنها بر این دوستیها و محتوای پیامک ها شده است. ۳۱% نیز بمیزان متوسطی این گویه را تائید کرده اند که در مجموع نزدیک به ۸۳% می شود. تنها ۱۷٫۳% مخالف این امر بوده و همچنان خانواده نقش نظارتی خود را بر شبکه ارتباطی جوان حفظ کرده اند.
باید در ادامه تصریح کرد که نزدیک به ۵۸ % با دسترسی به پیامک بمیزان زیادی از نگرانیشان در خصوص کنترل تماسها و حرفهایشان توسط خانواده و دوستان کمتر شده است که در سوی دیگر طیف تنها ۲۲٫۱ % پاسخگویان گزینه اصلا یا کم را در توصیف این نگرانی ابراز داشته اند.
جدول ۳۵ : توزیع پاسخگویان بر حسب ارزیابی آنها از کارکرد اجتماعی- نظارت و کنترل پیامک