I=1,2,…..,n
در معادله۱۳ :
Pi آخرین قیمت مبادلاتی سهام i ام
si تعدادسهام منتشره شرکت i ام
Fi نرخ شناوری سهام شرکت i ام ( عددی بین ۰و ۱)
وd تعدیل گر میباشد که به منظور کنترل اقدامات خاص شرکتها ( همانند افزایش سرمایه ) بر شاخص در مواقع خاص اصلاح میگردد .
سایر شاخص های رایج جهان
علاوه بر شاخص های رایج فوق شاخص های دیگری نیز در بورس اوراق بهادار محاسبه می گردند که اهمیت آنها به اندازه شاخص های مذکور نمی باشد . برای مثال شاخص بازار بورس نیویورک ، شاخص تفصیلی تمامی سهام موجود در آن بورس و همچنین چهار شاخص فرعی ( صنعتی ، خدمات عام المنفعه ، مالی ،و حمل ونقل) را در بر می گیرد .
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
بازار بورس آمریکا نیز شاخص سهام موجود در فهرست خود را محاسبه می نماید . موسسه ملی معامله گران اوراق بهادار شاخص هایی را بر اساس ارزش بازار در حدود ۵۰۰۰ سهام خارج از بورس را محاسبه می نماید . علاوه براین شاخص تفصیلی NASDAQ در شش زمینه صنایع ، بانکها، بیمه و سایر موسسات مالی ، حمل و نقل و صنایع رفاه عمومی ، نیز محاسبه می گردد .
شاخص ها قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران
در این قسمت به طور مختصر انواع شاخص های محاسبه شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی می شود ( سازمان بورس اوراق بهادار تهران ،۱۳۷۶)
شاخص کل
شاخص قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران شاخصی از نوع میانگین حسابی با وزنهایی برابر ارزش بازار سهام شرکتهاست و با عنوان بین المللی تپیکس (TEPIX) شناخته می شود . زمان پایه این شاخص ۱/۱/۱۳۶۹ و عدد مبنای آن برابر ۱۰۰ در نظر گرفته شده است . در بازار بورس اوراق بهادار تهران همانند سایر بازارهای دیگر تغییرات حجم معاملات ، تعداد سهام معامله شده تعداد دفعات معامله و… شاخص شده، هر کدام می تواند بر حسب شرکت ، صنعت وکل مورد محاسبه و تجزیه وتحلیل قرار گیرد .
ویژگیهای TEPIX
۱ـ جامعیت . مهمترین ویژگی شاخص قیمت سهام بورس تهران در جامع بودن آن می باشد . نظر به اینکه شاخص فوق براساس تمامی سهام پذیرفته شده در بورس تهران محاسبه می شود لذا از جامعیت بالایی برخوردار می باشد .
۲ـ موزون بودن ، به این ترتیب که قیمت هر یک از سهام در تعداد سهام منتشره آن شرکت ضرب و در محاسبات شاخص منظور می گردد. بنابراین تغییرات قیمت سهام براساس تعداد سهام منتشره آنها در شاخص قیمت تاثیر مثبت یا منفی خواهد داشت . هر قدر تعداد سهام بیشتر باشد تاثیر قیمت روی شاخص بیشتر خواهد بود و بالعکس .
۳ـ در دسترس بودن : سومین ویژگی شاخص قیمت سهام در بورس تهران در دسترس بودن آن می باشد . با استقرار سخت افزار و به تبع آن نرم افزارهای مناسب امکان محاسبه شاخص به صورت لحظه ای فراهم و از طریق شبکه کامپیوتری در اختیار علاقه مندان قرار می گیرد .
اندازه عدد شاخص در زمان t از رابطه زیر بدست می آید.
معادله ۱۴
نمادهای به کار رفته در معادله به شرح زیر است :
λ ضریب تعدیل یا تعدیل گر، برای آنکه مقدار عددی شاخص در زمان پایه ( عدد مبنا ) برابر ۱۰۰ به دست آید . از سوی دیگر، تعدیل شاخص نسبت به برخی تغییرات شرکتها و تغییرات ماهوی سهام آنها نیز در این ضریب دیده می شود .
Ci تعداد سهام منتشره توسط شرکت i ام
Pit قیمت سهام شرکت i ام در زمان t
B زمان پایه که برابر ۱/۱/۱۳۶۹ می باشد
N تعداد شرکتهای موجود در شاخص
لذا شاخص قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران همواره پس از:
الف ) افزایش سرمایه شرکت ها براثر عرضه حق تقدم از محل آورده های نقدی یا مطالبات سهامداران و
ب ) افزایش یا کاهش شرکت های پذیرفته در بورس تعدیل می شود .
لیکن رویدادهای پرداخت سود نقدی ، افزایش سرمایه شرکت ها از محل اندوخته ها عرضه سهام جایزه و تغییر ارزش اسمی سهام در بورس تهران شامل تمامی شرکت های پذیرفته شده در بورس می باشد این شاخص به طور روزانه محاسبه واعلام می شود . همچنین بر پایه گروه بندی شرکتها در چارچوب صنایع بیست و یک گانه تعریف شده در بورس تهران ، شاخص های فرعی دیگری نیز محاسبه می شوند که در جدول ۲-۳ همراه با نحوه تجدید محاسبه آورده شده اند .
جدول ۲-۳- شاخصهای ۲۱ گانه بورس اوراق بهادار تهران
شاخص پنجاه شرکت فعالتر بورس تهران
نگاهی به تجربه بورس های اوراق بهادار در کشورهای مختلف نشان می دهد که شناسایی شرکت های ممتاز یا دارای موقعیت برتر اغلب بر پایه یک یا چند معیار زیر انجام می شوند :
-
- قدرت نقد شوندگی به معنای پر معامله بودن آن.
-
- میزان تاثیر گذاری شرکت بر بازار یا سهام آن در ارزش جاری بازار .
-
- وضعیت شرکت از نظر برتری نسبتهای مالی به ویژه میزان سود آوری به ازای هر سهم.
در اکثر بورسهای جهان قدرت نقد شوندگی و ارزش جاری سهام به عنوان مهمترین معیارهای سنجش برتری شرکتها مورد استفاده قرار می گیرد ( بت شکن ،۱۳۸۳)
در بورس تهران شناسایی شرکت های برتر بر پایه ترکیبی از قدرت نقد شوندگی سهام ومیزان تاثیر گذاری شرکت ها بر بازار و در چارچوب معیارهای سه گانه زیر انجام شده است :
الف ـ میزان داد وستد در تالار معاملات شامل :
-
- تعداد سهام داد وستد شده
-
- ارزش سهام داد وستد شده
ب ـ تناوب داد وستد سهام در تالار معاملات شامل :
-
- تعداد روزهای داد وستد شده
-
- دفعات داد وستد
ج ـ متغیرهای میزان تاثیر گذاری بر بازار شامل :