۷٫۳
۷٫۹
۷٫۲
۷٫۴۷
جذابیت
۷٫۳
۷٫۷
۷٫۹
۷٫۶۳
میانگین بخشهای مختلف
۷٫۰۲
۷٫۵۰
۷٫۶۶
۷٫۳۹
جدول (۲۱-۴) نشان می دهد که میانگین بدست آمده در مبانی، اصول و عناصر به ترتیب برابر با ۷٫۰۲، ۷٫۵ و ۷٫۶۶ می باشد و میانگین الگو ازنظر ۵ معیار در دامنه ۱۷/۷ الی ۶۳/۷ قرار دارد و اینکه میانگین کل الگو از ۱۰ نمره برابر با ۳۹/۷ می باشد با توجه به نحوه قضاوت در مورد اعتبار الگو با سه طیف نامعتبر، نسبتا معتبر و معتبر که قبلاً شرح داده شد میانگین های بدست آمده حاکی از آن است که سه بخش مبانی، اصول و عناصر و همچنین کل الگو ازنظر ۵ معیار معتبر می باشد و بیشترین اعتبار الگو در بخش عناصر و کمترین آن در بخش مبانی بود و ازنظر معیارها نیز الگو با توجه به ملاک زیباشناختی جذابیت بالاترین میانگین را داراست و کمترین آن مربوط به ملاک قابلیت اجرایی می باشد خلاصه اینکه میانگین کل الگو نشان می دهد که اعتبار الگو در طیف معتبر قرار دارد و ازنظر صاحبنظران مطالعات برنامه درسی و کارشناسان برنامه‌ریزی درسی وزارت آموزش و پرورش الگوی پیشنهادی معتبر می باشد.
فصل پنجم
بحث و نتیجه گیری
مقدمه
در این پژوهش همانطور که قبلاً اشاره شد به دنبال طراحی و اعتبار بخشی یک الگوی برنامه درسی دوره ابتدایی هستیم که مبتنی بر مؤلفه های زیبایی شناسی و هنر باشد. در واقع هدف اصلی دست یابی به مؤلفه هایی از هنر و زیبایی شناسی است که می توان در کنار سایر مؤلفه های برخاسته از حوزه روانشناسی، علم، فلسفه آموزش و پرورش و غیره در برنامه درسی دوره ابتدایی بکار گرفت. بدین منظور این مؤلفه ها از منابع ادبیات مطالعات برنامه درسی، دیدگاه صاحبنظران این رشته، و همچنین دیدگاه صاحبنظران رشته هنر و زیبایی شناسی استخراج گردید و پس از بررسی قابلیت بکارگیری آنها توسط کارشناسان برنامه‌ریزی درسی معاونت پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش آن مؤلفه ها در طراحی الگوی پیشنهادی به کار گرفته شدند و در ادامه الگوی پیشنهادی اعتباریابی گردید. حال در این فصل که به بحث و نتیجه گیری اختصاص دارد ابتدا خلاصه یافته ها به ترتیب سؤالات پژوهش ارائه شده است در این میان گرچه تلاش شده این قسمت با تنظیمی متفاوت از فصل چهارم به سؤالات پژوهشی پاسخ داده شود اما در برخی مطالب ممکن است همپوشانی مطالب با فصل چهارم مشاهده گردد. پس از آن بحث مربوط به یافته ها،محدودیت های پژوهش و به دنبال آن پیشنهادات پژوهشی و کاربردی مطرح گردیده است.
الف) خلاصه یافته ها
سوال اول) براساس ادبیات حوزه مطالعات برنامه درسی و دیدگاه صاحبنظران دو رشته مطالعات برنامه درسی و هنر، زیبایی شناسی و هنر برای برنامه درسی چه مؤلفه هایی می تواند ارائه نماید؟
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
از عنوان سوال پیداست که سه منبع اساسی و پایه ای برای پژوهش به طور عام و برای سوال فوق به صورت خاص مطالعه شده است ابتدا منابع گردآوری شده از رشته مطالعات برنامه درسی که مربوط به زیبایی شناسی و هنر بود مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت البته در این میان برخی منابع رشته هنر و زیبایی شناسی نیز مطالعه شد. سپس دو منبع اطلاعات یعنی دیدگاه صاحبنظران مطالعات برنامه درسی و صاحبنظران هنر بررسی گردید و حاصل این مطالعه مؤلفه های زیبایی شناسی و هنر برای برنامه درسی بود که در جداول (۱-۴) تا (۴-۴) آمده است. در ادامه انجام مصاحبه با صاحبنظران دو رشته مطالعات برنامه درسی و هنر پیگیری شد و نتایج مصاحبه نیز مطابق جداول (۷-۴) الی (۱۰-۴) مؤلفه های زیبایی شناسی و هنر برای برنامه درسی بود که برخی با مؤلفه های بدست آمده از ادبیات مطالعات برنامه درسی مشترک و برخی نیز متفاوت بود. وقتی مؤلفه های زیبایی شناسی و هنر از ادبیات مطالعات برنامه درسی توسط محقق و همچنین از دیدگاه های شخصی صاحبنظران بدست آمد لازم دانسته شد تا این پرسش بررسی شود که آیا مؤلفه های بدست آمده به واقع مؤلفه های زیبایی شناسی و هنری به شمار می آیند یا نه؟ زیرا ممکن بود برخی مؤلفه ها اگر چه برای برنامه درسی مناسب باشند اما مؤلفه زیبایی شناسی و هنری نباشند به عبارت دیگر صبغه زیبایی شناسی و هنری نداشته باشند. از این رو پرسشنامه ای تنظیم گردید تا میزان تناسب مؤلفه ها با حوزه زیبایی شناسی و هنر مورد بررسی قرار گیرد. البته نتیجه این بررسی همانطور که جدول (۱۲-۴) نشان می دهد حاکی از آن بود که ۸ درصد مؤلفه ها خیلی زیاد و ۹۲ درصد مؤلفه ها در حد زیاد با حوزه زیبایی شناسی و هنر تناسب داشتند و همه مؤلفه های استخراج شده جزء مؤلفه های زیبایی شناسی و هنر محسوب شدند. این مؤلفه ها گرچه قبل از تنظیم پرسشنامه فوق تعدادشان بیشتر بود اما در تنظیم پرسشنامه مؤلفه هایی که شبیه یکدیگر بودند با هم تلفیق شدند و مجموعا ۷۵ مؤلفه مورد بررسی قرار گرفتند و همانطور که ذکر شد همگی جزء مؤلفه های زیبایی شناسی و هنر به شمار می آیند این مؤلفه ها در جدول(۱-۵) آمده است.
همانطور که از جدول(۱-۵) پیداست این مؤلفه ها تا اندازه زیادی در حوزه ۴ عنصر هدف، محتوا، روش و ارزشیابی قرار دارد هر چند برخی مانند مؤلفه وجه انسانگرایانه هنر در مبانی قابل طرح است و برخی از آنها از قبیل توجه به خلاقیت، تخیل و غیره مواردی هستند که به عنوان اصل در اکثر عناصر برنامه درسی قابل استفاده هستند.
در عنصر هدف ۲ نوع مؤلفه وجود دارد مؤلفه هایی که مانند پرورش تخیل، پرورش همه حواس پنجگانه و غیره به عنوان اهداف یک برنامه درسی مبتنی بر هنر و زیبایی شناسی قابل ذکر هستند و مؤلفه هایی مانند رعایت تناسب و انسجام بین اهداف، ارتباط اهداف با زیبایی های خلقت و غیره می توانند اصولی به شمار آیند که در تعیین اهداف برنامه درسی رعایت گردند. برای محتوا چون مقصد پژوهش برنامه درسی حوزه موضوعی و یادگیری خاصی نبود بیشتر مؤلفه ها مربوط به اصول تعیین، انتخاب و سازماندهی محتوا می باشند و مصادیقی ذکر نشده است برخی مؤلفه هایی از قبیل استفاده از قابلیت هنر برای غنی سازی و ملموس سازی محتوا، یا نشانه گرفتن و بکار انداختن چند حس دریافتی از حواس پنجگانه را می توان برای عنصر مواد و منابع نیز قابل اجرا دانست. در عنصر روش علاوه بر فنون تدریس سایر عناصری مانند معلم، زمان، مکان، مواد و منابع و گروه بندی که در یک موقعیت آموزشی حضور دارند نیز قابل بررسی هستند لذا علاوه بر روش تدریس و فعالیتهای یادگیری برای سایر عناصر مذکور مؤلفه هایی بدست آمدند برای مثال آراستگی معلم و آشنایی با هنر و زیبایی شناسی و قابلیت های آن در تدریس برای معلم، سازماندهی فضاهای یادگیری غنی براساس حوزه های یادگیری برای فضا، پیش بینی برخی جلسات آموزشی آزاد جهت حضور داوطلبانه برای عنصر زمان و پیش بینی منابع آموزشی چند رسانه ای و دیجیتالی برای مواد و منابع مؤلفه هایی بودند که در عناصر برنامه درسی موجود در موقعیت آموزشی و محیط اجرا از دیدگاه زیبایی شناسی و هنر قابل توجیه هستند. برخی از این مؤلفه ها مانند فراهم نمودن موقعیت های مسئله مدار جهت شگفت زدگی، تأنی و تأمل زیباشناختی و زیباسازی فضای فیزیکی با یافته های مهرمحمدی(۱۳۹۰) همسویی دارد. در عنصر ارزشیابی نیز مؤلفه هایی از دیدگاه زیبایی شناسی و هنر بدست آمدند که این مؤلفه ها می توانند اصولی باشند که در ارزشیابی می توان بدانها توجه نمود و بیشتر مؤلفه های مطرح شده در این عنصر بر ارزشیابی پیشرفت تحصیلی یا ارزشیابی یادگیرنده متمرکز هستند. برخی مؤلفه ها از قبیل توجه به میزان وحدت و هماهنگی تمام قسمت های یک برنامه درسی برای ارزشیابی برنامه درسی اختصاص دارند و برخی از مؤلفه ها همانند خبرگی و نقادی آموزشی، استفاده از ارزشیابی کل گرایانه و باز در هر دو ارزشیابی برنامه درسی و یادگیرنده قابل اجرا هستند.
جدول(۱-۵):مؤلفه های زیبایی شناسی و هنری بدست آمده برای برنامه درسی از منابع ادبیات مطالعات برنامه درسی و دیدگاه صاحبنظران
ش
مؤلفه زیبایی شناسی و هنر برای برنامه درسی
ش
مؤلفه زیبایی شناسی و هنر برای برنامه درسی
ش
مؤلفه زیبایی شناسی و هنر برای برنامه درسی
۱
ایجاد و پرورش انواع سوادهای رسانه ای مختلف
۲۶
